“Người Giữ Thời Gian” – Mỹ Tâm khóc cùng giấc mơ Tri Âm

Người Giữ Thời Gian là một bộ phim cho thấy Thanh xuân của nhiều thế hệ nghe nhạc tại Việt Nam có thể rực rỡ và đáng tự hào đến mức nào. Tuy nhiên, đây không chỉ là một bài viết để review phim…

Vào một ngày tháng 4 oi ả của Saigon, ca sĩ Mỹ Tâm đã chính thức ra mắt bộ phim Người Giữ Thời Gian. Đây là tác phẩm ghi lại những khoảnh khắc chân thật nhất của Mỹ Tâm trong suốt hơn 2 năm cô thực hiện dự án Liveshow Tri Âm.

Yêu thích giọng hát của chị Mỹ Tâm từ năm lớp 7, đến giờ đã hơn 30 tuổi, sau khi xem bộ phim, tôi mới thật sự “biết” về thần tượng của mình. Mỹ Tâm là người kín tiếng. Vậy nên, thứ làm tôi bất ngờ nhất khi xem bộ phim Người Giữ Thời Gian không phải là những cú twist hay cách chị làm show. Mà đó là chính cuộc sống của một ngôi sao.  

Tôi sẽ tạm “review” bộ phim này bằng cách kể về những điều mình đã học được sau bộ phim. Bởi vì ban đầu, tôi nghĩ bộ phim sẽ khá giống một hậu trường show. Nên thứ tôi kỳ vọng lại là nó có giải đáp hết cho tôi biết những gì về tư duy âm nhạc, hình ảnh và cả trang phục, trang điểm của show hay không? Hóa ra là bộ phim không trả lời (chi tiết) được mấy. Cú twist lớn nhất lại chính là nó như một quyển nhật ký đầy cảm xúc của một con người khi đứng trước những thách thức lớn nhất cuộc đời mình.

Vậy nên, bộ phim và bối cảnh của nó lại không phải “hướng dẫn” cách làm Show, mà ngay những giây đầu tiên đã kể về việc “Người Giữ Thời Gian”- Mỹ Tâm được “tạo ra” thế nào. 

Nền tảng gia đình chính là “Tri Âm” vững vàng nhất

Tôi nghĩ lý do Mỹ Tâm chọn bắt đầu bộ phim bằng hình ảnh cô cùng gia đình có một buổi tiệc nhỏ trên bờ biển đêm là bởi vì gia đình chính là Tri Âm đầu tiên của cô ấy.

Gia đình là nơi tiếng hát Mỹ Tâm được nuôi dưỡng và yêu thương. Theo như lời Tâm và cả Bố Tâm kể thì việc ca hát của cô được gia đình tôn trọng và thậm chí ủng hộ. Nếu nhớ không lầm, tôi có đọc một bài báo nói rằng Mỹ Tâm được Bố dẫn vào Sài Gòn để thi Nhạc viện. Rồi lần đầu đi gặp quản lý cũng dẫn Bố theo để khỏi bị dụ. Nếu định mệnh sắp xếp để Mỹ Tâm trở thành một ngôi sao, thì bầu trời đầu tiên của cô ấy chính là gia đình. Thế mới thấy việc có một gia đình đồng cảm, yêu thương, san sẻ quan trọng đến mức nào.  

Tôi biết có những ước mơ bị chôn vùi cũng bởi vì mong muốn của Bố Mẹ. Nhưng hình ảnh cô con gái út Mỹ Tâm sà vào lòng ôm Mẹ, xoa bụng Bố. Hay hình ảnh bố mẹ Mỹ Tâm đến xem con gái tổng duyệt, ngồi khán đài ngắm nhìn con thật sự khiến tôi xúc động rất mạnh. Tôi chưa có con nên cũng khó thấu hiểu những quyết định trọng đại của Bố Mẹ và con cái của mình. Chẳng hạn như cách đây hơn 20 năm, bố của cô gái Đà Nẵng cùng con gái vào Sài Gòn đã nghĩ gì vậy ta?

Thật ra sau khi xem Người Giữ Thời Gian, tôi cho rằng có lẽ chúng ta không nên nghĩ quá nhiều về điều gì sẽ xảy ra. Bởi cuộc sống vốn đan xen tốt và xấu. Ta có muốn bảo ban, che chở người mình yêu thương cách mấy thì cũng có lúc họ cũng sẽ gặp những tình huống chẳng tốt đẹp. Việc chúng ta có thể làm là trở thành một người bạn đồng hành – một Tri Âm.

Một người có thể yêu thương, bao dung, và tử tế với những vinh quang, nước mắt, cực nhọc của người ta yêu thương. Trong bộ phim có đoạn Mỹ Tâm nói về sự chịu trách nhiệm. Người ta không quan tâm ai làm đèn, ai làm LED, ai làm biên đạo, người ta chỉ nói đó là show Mỹ Tâm. Và tôi nghĩ, một cách để yêu thương là để người mình thương chịu trách nhiệm cho quyết định của họ. Và dõi theo với một tấm lòng yêu thương. 

Để có một Mỹ Tâm hôm nay, hẳn cô gái ấy luôn có một mái nhà bình yên để trở về.  

Người Giữ Thời Gian – không thay đổi nhưng vẫn sáng tạo

Hôm trước tôi cùng đồng nghiệp làm một tập Podcast về Mặt trái của người có EQ quá cao. Đây là những người mà trí thông minh cảm xúc của họ quá lớn. Họ đồng cảm, thấu hiểu và nhạy cảm với con người. Một mặt trái được nghiên cứu của EQ cao là hạn chế khả năng sáng tạo. Kiểu như sợ cái này cái kia, nghĩ cho người này người nọ mà không dám làm. Nhưng tôi thấy trường hợp của Mỹ Tâm dường như trái ngược lại.

Tâm vẫn luôn sáng tạo, mới mẻ, hấp dẫn, đầy tò mò. Nhưng rõ ràng Tâm rất rất thấu hiểu khán giả của mình. Và tôi cũng tin Mỹ Tâm là người có EQ cao thông qua cách cô hành xử với mọi người. Và sau bộ phim Người Giữ Thời Gian, tôi phần nào nhận ra rằng chúng ta có thể hiểu hơn về ranh giới của sáng tạo và đánh mất mình.

Mỹ Tâm luôn nhắc đi nhắc lại rằng cô gái ấy sẽ không bao giờ thay đổi. Cụm từ “thay đổi” từng một thời khiến Mỹ Tâm bị tranh cãi. Nào là có một ekip dùng hoài, nào là gu thẩm mỹ không đổi, nào là album nhạc không đổi… Sau khi nghiệm lại mọi thứ, tôi cho rằng những nhận xét này không công tâm với… Tâm.

Nhiều người nghĩ sáng tạo là mình phải thoát khỏi vùng an toàn, là làm cái này cái kia. Nhưng có bao giờ bạn nghĩ đỉnh cao nhất của sáng tạo nằm ở việc để cho yêu thương (một thứ quen thuộc) không nhàm chán không?

Bạn yêu một người thế nào và làm sao để bạn vẫn yêu người đó ngày này qua tháng nọ. Hay làm sao để người đó vẫn luôn cảm thấy bạn thú vị? Đỉnh cao của sáng tạo là đào sâu vào những thế mạnh của mình và làm cho nó tốt hơn, nhìn thế mạnh của mình ở những khía cạnh khác. Tôi chưa bao giờ ngừng yêu thích những bài hát pop ballad của Mỹ Tâm. Và tôi cũng biết hàng triệu khán giả của cô vẫn luôn yêu thích những điều đó.

Và Tâm đã làm gì? Tâm làm việc cùng nhiều nhạc sĩ. Tâm gửi gắm những cảm xúc đa dạng vào Album. Phải nói một chút về Album. Nếu bạn thật sự muốn thấy Mỹ Tâm sáng tạo, hãy nghe Album, hãy nghe những ca khúc mà cô ấy hầu như không bao giờ mang đi show. Nghe cả hòa âm phối khí, nghe cả ca từ. Tôi đã nghe lại tất cả 9 Album phòng thu của Tâm và đều thấy nó có những sáng tạo, thú vị rất riêng và mới mẻ. Tôi không muốn tự nói quá nhiều, bạn cứ thử nghe lần lượt các Album sẽ có câu trả lời của riêng mình. 

Chúng ta tiếp xúc với Mỹ Tâm thông qua những bài hát cô phát hành MV, những bài đi show nên cứ cảm giác Mỹ Tâm cứ hát những bài quen thuộc. Nhưng vùng sáng tạo tuyệt đối của Tâm nằm ở Album. Album Tâm 9 xuất sắc đến nỗi tôi không biết phải nói gì ngoài việc biết nó là Album rất Mỹ Tâm. Nhưng nó vẫn thật sự mới mẻ, một vùng trời âm nhạc mà tôi chưa từng nghe Tâm hát bao giờ.

Và qua Người Giữ Thời Gian thật ra tôi cũng nghĩ có một điều hay là: thứ Mỹ Tâm không muốn thay đổi hóa ra lại là thứ có giá trị trường tồn. Đó chính là cảm xúc. Tâm hát chân thành, mộc mạc, đầy tình cảm. Vốn đã nắm trong tay thứ có quyền năng lay động con người nhất rồi thì cần gì phải thay đổi nữa “Người Giữ Thời Gian” ha :)) 

Khi vũ trụ trao cho bạn những trọng trách vĩ đại

Vấn đề là vũ trụ chỉ giao nó cho…một người, mà ở đây là Mỹ Tâm.

Cái khoảnh khắc Tâm tập dưới mưa với ca khúc Hào Quang khiến tôi suy nghĩ mãi. Sao Tâm phải cực đến vậy nhỉ? Có bao giờ Tâm chỉ muốn đi hát nghêu ngao dưới trời mây và sống thanh thản, bình an hay không? Nhưng bằng một cách nào đó, vũ trụ trao cho Mỹ Tâm những cảm xúc mãnh liệt để làm những điều lớn lao hơn.

Nhưng nhận xong rồi thì lại phải đối diện với những khó khăn, thử thách cũng to lớn không kém.  Đó là ánh mắt mệt mỏi, cầm chai rượu uống vì show bị hủy. Hay thậm chí là trầm cảm đến mức không ngủ được trong cả năm trời.

Bộ phim này thật ra không đưa ra cách giải quyết cho những vấn đề Tâm trải qua khi làm show. Chúng ta chỉ biết à Tâm có khó khăn và Tâm đã vượt qua rồi. Có lẽ thông điệp lớn hơn nằm ở chỗ thái độ của chúng ta với những trọng trách lớn là thế nào.

Trong Người Giữ Thời Gian, tôi có để ý thấy Tâm đang tập bài The Light vào ngày 20 (tháng mấy thì không biết). Nhưng đoán theo nhịp phim thì rất có thể là ngày 20/4. Tức có nghĩa là chỉ 5 ngày trước khi Show Sài Gòn khai màn (25/4). Với những khó khăn bủa vậy, mỗi người có cách giải quyết riêng. Với Mỹ Tâm đó chính là âm nhạc. Mọi khó khăn cô đều có thể vượt qua bằng tình yêu khán giả, tình yêu âm nhạc.

Nhưng cũng vì tình yêu này mà khi show Hà Nội bị hủy vì dịch, Mỹ Tâm chới với vì không biết bám vào cái gì. Nhạc im lìm, sân khấu bị hạ xuống. Tệ nhất có lẽ là lúc mà những phương pháp mình tin tưởng nhất sẽ giúp mình vượt qua chuyện gì đó lại không hoạt động. Trong khi Tâm lại là người muốn kiểm soát hoàn toàn tình hình. Thì trong tình thế này, Tâm rơi xuống điểm 0 của cảm xúc là điều dễ hiểu.

Cái tôi học được chính là khái niệm về sống hòa hợp. Mình buồn thì mình cứ buồn. Mình thất vọng thì thất vọng. Có lẽ ngay từ đầu, chúng ta cũng cần chuẩn bị một tâm thế rằng làm những điều thuyền lớn sóng to thì cũng có những rủi ro lớn tương tự. Không cần vũ trụ đặt trọng trách lớn mà bản thân chúng ta khi nhìn những đam mê, hoài bão và cả tham vọng của mình cũng vậy. Sống mạnh mẽ hay thừa nhận mình yếu đuối cũng đều là những điều đáng quý cả. 

Chỉ là trong trường hợp của Tâm, cú twist này quá nhanh. Vì vừa mới làm xong show hoành tráng thì lại phải hủy show và ngay sau đó lại là những ngày lockdown trên cả nước. Có lẽ chẳng ai dám nghĩ đến bài thi quá khắc nghiệt này của cuộc sống.

Người Giữ Thời Gian giúp tôi nhìn ra được hai mặt của hào quang và những áp lực khổng lồ nó đặt lên một đôi vai bé nhỏ. Hào quang luôn có sẵn, vũ trụ này hào phóng nhưng có nguyên tắc và những yêu cầu riêng. Tôi nghĩ trong suốt 20 năm qua, không phải showbiz Việt thiếu một người có tố chất ngôi sao để nổi tiếng hơn cả Mỹ Tâm.

Chẳng qua là họ đã không thể tự mình vượt qua bài thi của vũ trụ này. Chỉ riêng Mỹ Tâm, cô gan lì và cố gắng đến cùng với những điều mình được ban cho. Thật sự rất xúc động khi thấy Mỹ Tâm tự viết ca khúc để hát trong đêm, tự an ủi mình vượt qua sóng gió. Có ai mà trong lúc tuyệt vọng nhất lại hát một bài ca về Ánh sáng lay động đến thế đâu chứ.

Tôi có một bài hát “tủ” mỗi khi đi thi đó là bài “Niềm tin chiến thắng”. Do tôi tin bài hát này mang đến may mắn cho mình. Tôi thường hát nó trên đường đi đến trường thi và may mắn là thi kì nào đậu kỳ đó. Tâm cũng nói bài hát nó vận vào đời, thì tôi nghĩ câu trả lời cho mọi bài thi khó khăn mà vũ trụ dành cho Mỹ Tâm đều nằm ở niềm tin. Mình buồn thì mình buồn nhưng mình vẫn tin là mình làm được. Vậy là Tâm làm được.

The Show Must Go On theo định nghĩa Mỹ Tâm

Câu này thật sự ấn tượng, nó thể hiện một tố chất quan trọng của một con người: tính uyển chuyển. Show Tri Âm bị dời từ sân Quân khu 7 sang sân Phú Thọ, rồi show ngoài Hà Nội bị hủy do dịch, rồi trang thiết bị ánh sáng “lật mặt”, Tâm bị ho nặng khi ra trời lạnh ngoài Hà Nội, trời mưa trong suốt tuần tập dượt… Nói chung, bao nhiêu là thử thách đến với show diễn.

Nhưng chỉ cần nghe câu Tâm nói “the show must go on” trong Người Giữ Thời Gian, tôi thật sự cảm thấy bừng bừng khí thế. Việc cần làm rồi cũng sẽ phải làm thôi, khó khăn thì sẽ tìm cách. Có bao nhiêu chơi hết mình bấy nhiêu. Khi chúng ta nghĩ đến một thứ gì đó cần diễn ra, phải done thì nó sẽ done. Tuy nhiên điểm khác biệt ở đây mà Tâm có nói là mình có bao nhiêu cống hiến hết mình cho Tri Âm bấy nhiêu. Nghĩa là dù có chuyện gì xảy ra cũng phải làm hết sức. Nó không phải tâm thế của người làm cho xong, làm đại khái mà là một sự quyết tâm cao độ.

Tôi rất nể Mỹ Tâm. Thứ nhất ở chuyện việc cần làm phải làm. Thứ hai ở việc dù có ra sao thì cũng mang thứ tốt nhất đến khán giả. Lý do cho chuyện này là tôi từng ở trong những tình huống mà “The show must go on” nhưng cái thành quả thì nó rất là kiểu làm cho xong. Chúng ta hoàn toàn có thể hiểu câu này theo nhiều nghĩa khác nhau.

Nhưng cái hay của Người Giữ Thời Gian là giúp cho khán giả thấy rằng “The show must go on” theo định nghĩa của Mỹ Tâm là gì. Nó vượt xa khuôn khổ một đêm diễn mà là tâm thế làm nghề. Chúng ta thấy được tinh thần đó lan truyền đến từng ekip, từ dancer, đến nhóm bè, đến phần lo trang phục, hậu cần…  The Show Must Go On nhưng ở tâm thế cần làm khán giả tự hào khi họ có mặt ở sân ngày hôm đó. The Show Must Go On như thể nó là những phút cống hiến lần cuối của người nghệ sĩ trên sân khấu.

Luôn có một Thượng Đế yêu thương Mỹ Tâm

Trong suốt phim Người Giữ Thời Gian, tôi có nghe Mỹ Tâm nhắc đến Thượng Đế ít nhất hai lần. Và trong show cô cũng cảm ơn Thượng Đế vì giúp cho đêm diễn thành công. Tôi tin Mỹ Tâm tin rằng Thượng Đế là có thật.

Và tôi nghĩ Thượng Đế đã thật sự rất yêu thương Mỹ Tâm. Ngài đã lắng nghe những lời cầu nguyện của cô và giúp giảm nhẹ gánh nặng của những thử thách. Tại sao lại gọi là giảm nhẹ chứ không phải là loại bỏ gánh nặng đó?

Trong sách Mặc Môn, Mô Si A, chương 24, câu 14 có ghi “Và ta cũng sẽ làm nhẹ gánh nặng trên vai các ngươi, đến nỗi các ngươi không còn cảm thấy gì hết trên vai mình”. Trong cuộc sống này, chúng ta xuống Thế gian là để nhận những thử thách và thực hành đức tin. Thông qua lời cầu nguyện và tình yêu dành cho Thượng đế, Ngài giúp chúng ta cách để vượt qua khó khăn. Ta vẫn cảm được những giọt mồ hôi, nước mắt nhưng chúng ta biết mình có thể vượt qua. Ngài giúp chúng ta học bài học của mình bằng sự soi dẫn và cả những phước lành.

Đoạn này tôi xin phép nói về bàn tay của Chúa, Thượng Đến trong việc soi dẫn và dìu dắt một tâm hồn đi qua những ngày gian khổ. Cũng trong sách Mặc Môn, Mô Rô Ni chương 6, câu 2 có nói rằng Thượng Đế chỉ mong con người có thể dâng lên Ngài “một tấm lòng đau khổ và một tâm hồn thống hối”. Trong những lúc tuyệt vọng nhất cũng là lúc đức tin tỏa sáng nhất. Tôi thật sự cảm nhận được tình yêu thương, sự xoa dịu và sự dịu dàng mà Cha Thiên Thượng dành cho Mỹ Tâm trong những đêm cô đau khổ nhất.

Trong Người Giữ Thời Gian, Tâm nói nhiều về sự cô đơn, cảm nhận nỗi đau một mình. Nhưng tôi tin rằng mỗi lần Tâm cầu nguyện thì sự tuyệt vọng, nỗi buồn phiền đã có Thượng đế ở bên gánh giúp. Chúng ta có thể không thể san sẻ lòng mình với ai khác, nhưng sẽ dễ dàng hơn nếu có thể khóc cùng Ngài về cảm giác mình đang trải qua. Đó là một sự riêng tư thiêng liêng và ấm áp. 

Tôi không chắc là Mỹ Tâm thực hành đức tin về tôn giáo như thế nào. Nhưng tôi mong rằng Mỹ Tâm có thể tiếp tục cầu nguyện để cảm nhận Thượng đế. Sự hiểu biết của chúng ta về cuộc đời là giới hạn, nhưng những điều mà Thượng đế có thể “nói” cùng ta là vô hạn. Sẽ thật tuyệt vời và huyền diệu biết bao khi chúng ta có thể để Thượng đế hiện diện trong cuộc sống của mình. Cầu vấn Ngài và để Ngài nâng đỡ chúng ta.

Và điều cuối cùng cho bài viết về Người Giữ Thời Gian này, tôi muốn kể về khoảnh khắc Tâm nhắc nhớ về chuyện cô hát nghêu ngao trước biển để sau nhiều năm, người con gái đó là ngôi sao của Showbiz. Phải chăng trong những ngày tháng xưa cũ đó, không chỉ có biển, gió, núi nghe Tâm hát mà Thượng đế cũng đã rung cảm trước tiếng hát của con gái của Ngài.

Và Ngài cũng nhìn thấy người con gái ấy có một trái tim trong sáng, một ước mơ trong lành. Vì thế Ngài giao cho cô những trọng trách lớn lao và cùng đồng hành. Tri Âm của Mỹ Tâm có thể là những đa dạng, nhiều độ tuổi, nhưng Tri Âm của Mỹ Tâm cũng có thể là Thượng đế, người từ vĩnh cửu này đến vĩnh cửu khác luôn lắng nghe, yêu thương và che chở cho những tâm hồn chân thành.

Cảm ơn “Người Giữ Thời Gian” Mỹ Tâm vì giúp tôi hiểu rõ hơn thời gian thật quý giá và tuyệt vời đến thế nào. Cảm ơn vì chúng ta có thể là một phần thanh xuân của nhau. 

Diệp Khoa – 10/4/2023